Ang Aking Tiya

Narito na naman ako sa malayong lunsod na matagal nang nilipatan ng pamilya ng tiya kong panganay na kapatid ni Inay.

Noong una akong dumalaw dito, mahigit na sampung taon na ang nakakaraan, may sakit na’t nakaratay sa magkadikit na kama ang tiya ko’t tiyo. Lagi nang tulog ang tiyo ko. Ang tiya ko’y nakakaupo pa sa kama, at nakakausap pa.

Nang batiin ko ang tiya ko noon, hindi ko tiyak kung talagang nakikilala pa niya ako—binatilyo pa lang ako nang huli kaming magkita. Ngunit nang halikan ko siya’y ngumiti siya nang pagkatamis-tamis, at ibinulong ang pangalan ko.

Noong maliit pa ako’y madalas dumalaw ang tiya ko sa amin—sa amin kasi nakatira ang kanilang ina. Nakagisnan ko nang pabulong magsalita ang tiya ko. Kakatwa nga, sabi ng lahat, kasi mahina ang tenga niya; karaniwang malakas magsalita ang mga ganoon. Ngunit maliit pa man ako’y tiyak na tiyak na akong akmang-akma sa kanya ang magsalita nang pabulong.

Kahit kasi mataba siya, wari’y napakagaan niya, kahit maglakad. Laging matamis ang kanyang ngiti’t mahinay at mabini ang kilos. Bilang na bilang ang kanyang mga salita, at ni minsa’y hindi ko siya nakitang nagalit. Kapag niyayakap niya ako’y lapat na lapat ang aming mga katawan, hinding-hindi ako nasisiil. Halos dampi lamang nga ang kanyang mga halik.

Gustung-gusto ko siyang panooring magbasa—kumikibot kasi ang labi niya, at halos marinig ko ang mga kataga. Tuwing makikita ko siyang dumadampot nang babasahin, iiwan ko ang anumang ginagawa at lalapit ako sa kanya, panonoorin siyang magbasa. At laging wari’y hindi niya ako napapansin, laging wari’y nag-iisa siya sa daigdig, kumikibot ang mga labi, halos ibinubulong ang mga kataga.

At kapag pinapalad ako, nahuhuli ko siyang bumubulong ng awit, mahinang-mahina, halos hindi marinig. Kaya walang pagsidlan ang galak ko. Ngunit dumating ang panahong dumalas ang pagbulong niya ng awit—nang maratay sa higaan ang kanyang ina. At mula nang yumao ang lola ko, hindi ko na nahuling bumulong ng awit ang aking tiya.

Ngunit noong huli kaming magkita, noong nakaratay siya’t dampian ko ng aking halik, noong ibulong niya ang pangalan ko, higit pa sa matamis na awit ang aking narinig.

Ilang taon nang wala ang tiya ko. Kanina’y mga anak at apo na lamang niya ang dinalaw ko. At mangyari pa, sa mga mukha’t kilos nila’y hinanap-hanap ko ang wangis ng aking tiya. Sa mga labi nila’y hinintay kong mamutawi ang bulong niyang awit.